معناشناسی حسن و قبح در قرآن و احادیث
نویسندگان: ثبت نشده
چکیده مقاله:
حسن و قبح به عنوان یک زوج مفهوم کلیدی در حوزه کلام و اصول فقه نزد مذاهب مختلف محل بحث بوده و به خصوص برای مذاهب اهل عدل که یکی از برجسته ترین آنها مذهب امامیه است، از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. در تحقیقاتی که در حوزه حسن و قبح ذاتی در دهه های اخیر انجام گرفته، جنبه های وجودشناسی و معرفت شناسی مسئله مورد بررسی قرار گرفته، ولی جای خالی بحث در باره جنبه معناشناسی مسئله کاملاً محسوس است. در خصوص معناشناسی حسن و قبح باید توجه داشت به ازای هر یک از گفتمان هایی که می توانند خاستگاه برآمدن معنای حسن و قبح در کلام اسلامی باشند، لازم است معناشناسیِ این زوج مفهوم دنبال شود؛ این گفتمان ها را می توان در دو گروه اصلی دنبال کرد: گفتمانی شکل گرفته در عصر آغازین اسلامی که بیشتر تکیه بر آموزه های قرآنی و نبوی دارد و از خلال آیات قرآن کریم و احادیث نبوی و اخبار صحابه و تابعین قابل پی جویی است؛ و گفتمانی شکل گرفته در فضای روابط بین الادیانی که حاصل مواجهه عالمان مسلمان با متکلمان ادیان دیگر، اعم از یهودیان، مسیحیان، زردشتیان، مانویان و براهمه است. بی تردید معنای ساخت یافته در کلام اسلامی، برآیندی از این گفتمان ها و خاستگاه هاست و برای روشن شدن ابعاد و مؤلفه های آن، توجه به خاستگاه های بین الادیانی ضرورتی تمام دارد؛ اما به سبب محدود بودن مجال، این مقاله عهده خاستگاه اول، یعنی گفتمان بازتاب یافته در قرآن و احادیث است.
منابع مشابه
معناشناسی علامه حلی از مفاهیم حسن و قبح اخلاقی
معناشناسی مفاهیم اخلاقی، بداهت و تعریفپذیری یا تعریفناپذیری آنها از زمره مباحث فلسفه تحلیلی اخلاق است. در این مقاله تلاش کردهایم تا با تکیه بر معناشناسی فیلسوفان تحلیلی اخلاق معاصر از مفاهیم اخلاقی، دیدگاه علامه حلی را به عنوان یکی از متکلمان امامیه که بیش از دیگران به مباحث فلسفة اخلاق پرداخته است، توضیح داده و بررسی کنیم. اگرچه علامه حلی مانند آدامز از فیلسوفان تحلیلی اخلاق معاصر، مفاهیم...
متن کاملمعناشناسی «قول حسن» در قرآن کریم
نعمت گفتار، اصلیترین وسیله ارتباط بین انسانها و طبیعیترین راه بیان انتقال اندیشهها و مقاصد آدمی است.اما این نعمت و توانایی خدادادی، هم میتواند در مسیر حق به کار گرفته شود و هم در مسیر باطل؛ لذا، انسان با گفتار نیکو و حق میتواند سعادت خود را در هر دو جهان به دست آورد و بر عکس با سخن نکوهیده و باطل موجب خواری خود در دنیا و عذابش در آخرت گردد.این دلیل، انسان را ملزم مینماید تا همواره سخنی ب...
متن کاملمعناشناسی حسن و قبح از دیدگاه عالمان مسلمان
حسن و قبح یکی از مسائل بسیار مهم است که توجه متکلمان را به خود جلب کرده است. عدلیه، بر ذاتی ـ عقلی بودن حسن و قبح افعال شخص عاقل اصرار دارند، در حالی که اشاعره، بر الهی ـ شرعی بودن چنین افعالی تأکید می ورزند. پرسش اصلی این است که هر کدام از این واژگان (حسن و قبح، ذاتی و الهی و عقلی و شرعی) چه معنایی دارد و مراد اندیشمندان مسلمان از کاربرد آنها کدام معنا و چه چیزی بوده است؟ در پژوهش حاضر چهار مع...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 1 شماره 2
صفحات 10- 22
تاریخ انتشار 2014-12-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023